Πείραμα: Γίνεται να γράψεις κάτι σοβαρό στο digital-era;
Αξίωμα: Το εκφραστικό μου ιδίωμα (βιασμός της ελληνικής) κάνει το θέμα πιο ενδιαφέρον
Έμπνευσις επ’εδώ
Η ερώτηση τί επίδραση θα έχει το Ιντερνέτ (ξέρω που τον βάζω τον τόνο) στην Πολιτική έχει νομίζω πλέον περάσει στη σφαίρα της αστρολογίας. Οι θεωρητικοί και οι σχολιαστές έχουν αρχίσει να γίνονται κάτοχοι κληρονομικού χαρίσματος και μόνο που δεν έχουν ανοίξει δικές τους γραμμές 090.
Δύο θεωρητικές απόψεις θα σημειώσω εδώ που για μένα κάνουν όλη τη διαφορά. Από τη μία η ευγενής ουτοπική επιθυμία του Habermas για την public sphere και από την άλλη η εφιαλτική δυστοπική ιδέα του Foucault περί ελέγχου και κοινωνίας panopticon. Όσον αφορά το Διαδίκτυο οι σχολιαστές τείνουν να χρησιμοποιούν την ιδέα του public sphere – όπως και τον McLuhan με το Global Village – πολύ περισσότερο από ότι χρησιμοποιούν τον Foucault και τους μεταμοντέρνους;πράγμα που – γνώμη μου – αφήνει τη συζήτηση κουτσή. Too much of one thing – not enough of the other.
Το θέμα της κουτσάβλας βέβαια δεν φαίνεται ξεκάθαρα αν δεν εξηγήσω γιατί θεωρώ αυτές τις απόψεις εξαιρετικά ακραίες – και άρα τραγικά μονομερείς αν δεν ισορροπούν μεταξύ τους.
Ο Habermas έγραψε εκτενώς για την ιδέα του Public Sphere – ονομάζοντας έτσι τις συζητήσεις που γίνονταν στα καφέ της Γαλλίας πριν τον Διαφωτισμό. Αυτές οι συζητήσεις λέει ο Habermas ήταν λογικές αντιπαραθέσεις ιδεών που μαζί με λογοτεχνικές λέσχες, τον τύπο της εποχής κλπ έκαναν την διάδοση των ιδεών της Αναγέννησης δυνατή. Ένα πλατώ ανταλλαγής ιδέών ας πούμε σαν την Αθηναϊκή Αγορά. Μόνο που όπως από την Αγορά έλειπαν Γυναίκες, Σκλάβοι και Βάρβαροι έτσι υποθέτω και ότι από τα ‘καφέ’ και τις ‘λογοτεχνικές λέσχες’ έλειπαν σημαντικά κομμάτια του πληθυσμού. Άλλωστε το θέμα “λογική εναντίον δόγματος” δεν σημαίνει πολλά αν η πρώτη σου προτεραιότητα είναι να μη σου πεθάνει το παιδί. Λογική για σένα σημαίνει μάλλον να μη σου τα παίρνει η εκκλησία ούτε ο τοπικός προύχοντας. Όλα τα άλλα περί “αλήθειας” και “τέχνης” είναι προβλήματα μια μπουρζουαζίας που δεν σε αφορά ιδιαίτερα. Δυστυχώς ή ευτυχώς.
Τεσπα – επειδή άμα συνεχίσω δε θα τελειώσουμε ποτέ – ο Habermas ελπίζει ότι η Public Sphere θα γεννεί πραγματικότητα στο μέλλον και υποστηρίζει μια Νέα Εποχή (αυτές που πάντα τρώνε κάποιους – ξέρεις) στην οποία η Δημοκρατία θα βασίζεται στον διάλογο (discursive democracy). Με άλλα λόγια μαζευόμαστε, τα λέμε, αποφασίζουμε ποια είναι τα σημαντικά θέματα και (βασικό) έχουμε επιρροή επί της κυβερνητικής (ή γενικά όποιου εκτελεστικού/ νομοθετικού οργάνου) πολιτικής. Όμορφος κόσμος, αγγελικά πλασμένος.
Σε αυτή την ιδέα στηρίχτηκαν και πολλοί θεωρητικοί αργότερα για να υποστηρίξουν ότι το Διαδίκτυο είναι εν δυνάμει αυτή η πλατφόρμα ανταλαγής ιδεών που θα αλλάξει τη ζωή μας αλλά και την πολιτική διαδικασία ριζικά.
Eνδεικτικά βλέπε
Negroponte: Being Digital
Rushkoff: Children of Chaos: Surviving the End of the World as We Know It
Rushkoff: Open Source Democracy: How Online Communication is Changing Offline Politics
(by the way όλα τα παραπάνω είναι από τα αγαπημένα μου βιβλία. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν βλέπω το πρόβλημα της θεωρίας)
Το μεγαλύτερο πρόβλημα της ουτοπικής πλευράς της συζήτησης είναι το φοβερό και τρομερό (τρέμε κόσμε) digital divide το οποίο αναφέρεται στις διαφορές connectivity μεταξύ Βορρά και Νότου (ή Δύσης και Ανατολής αν και νομίζω αυτή η διχάλα κλείνει γρήγορις). Μην πάτε μακριά. Μια μικρή αναζήτηση στο Google θα σας δείξει τάχιστα πόσοι χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο στην Ελλάδα σε σχέση με πόσοι το χρησιμοποιούν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και φυσικά πόσοι το χρησιμοποιούν στη Νέα Υόρκη και πόσοι στο Waynsborough, PA (άσχετό έχω ένα φίλο από εκεί και είναι πόλη όπως αυτές που βλέπουμε στα teen movies. Με ένα σχολείο, μία ομάδα ποδοσφαίρου και μαζορέτες).
Το άλλο πρόβλημα (που θέλει ακόμα πολύ σκέψη και έρευνα) είναι η δυναμική των ομάδων που συνομιλούν online. Δεν είναι απλά τα πράγματα. Δεν είμαστε παρέα με τους Ζαπατίστας (που μόνο εκεί λειτουργεί το θέμα ‘όλοι μαζί’ γιατί δεν μιλάμε για εκατομμύρια κόσμο). Ο τρόπος με τον οποίο μια online κοινότητα λειτουργεί και οι διαβαθμίσεις που επηρεάζουν τη δυναμική της δεν είναι ισοπεδομένοι. Όλοι δεν έχουμε το ίδιο βάρος. Παράδειγμα: Αν ο vrypan (και τον χρησιμοποιώ γιατί δε θα παρεξηγηθεί. Έχω κι άλλα παραδείγματα – από άλλους blogger αλλά δεν τους γνωρίζω και μπορεί να μου κακιώσουν) αποφασίσει κάποια μέρα (αμφίβολο) να πείσει την ελληνική blogόσφαιρα για κάτι – μπορεί να το κάνει όχι μόνο επειδή θα το θέσει ολοκληρωμένα αλλά επειδή η διαδικτυακή του περσόνα είναι τέτοια που προσδίδει βάρος και kudos (παναγιά μου τί λέω πάλι η αναρχικιά) στα λόγια του. Εν αντιθέσει αν ο Bruce (αν δεν τον ξέρετε ήταν κάποτε metablogger) προσπαθήσεις να σε πείσει ότι το blog του vrypan δεν αξίζει μάλλον δεν θα τα καταφέρει λόγω του ότι η διαδικτυακή του περσόνα είναι τέτοια που οι απορρίψεις του βασίζονται σε προσωπικές προτιμήσεις και η παρουσία του θεωρείται στην καλύτερη μη ουσιαστική προσφορά στα τεκτενόμενα. Για να στο δώσω σε πολιτικό: Έχει το ίδιο βάρος το Daily Kos με εμένα; (Μη το σκέφτεσαι, η απάντηση είναι όχι). Έστω λοιπόν ότι καταφέραμε ότι βάλαμε τους πάντες στο ΄Ιντερνετ. Η παρουσία τους ΔΕΝ εγγυάται ίση ακρόαση.
Για να περάσουμε στην εξαιρετική ιδέα του Foucault σύμφωνα με τον οποίο το πρόβλημα με την πρόβλεψη (μιλάει για την επιστημονική διαδικασία – μη χασμουριέσαι, είναι σχετικό) είναι ότι κάνει τον επιστήμονα (ή τον πολιτικό) να πιστεύει ότι μπορεί να ελέγξει το αποτέλεσμα. λ.χ. βάζω επιδοτούμενα σεμινάρια βγάζω επιμορφωμένο εργατικό δυναμικό. Και φυσικά τα πράγματα δεν είναι ποτέ τόσο απλά. Αυτό το ‘δεν είναι τόσο απλά’ απασχολεί τον Foucault γενικότερα και η μεγάλη του ανησυχία είναι η δυνατότητα της Αρχής (κυβέρνηση/κράτος/ μεταξύ μας) να ελέγχει τους πάντες και τα πάντα. (Ναι, καλά το σκέφτηκες, θυμίζει λίγο 1984). Τεσπά να μη σου τα πολυλογώ (και αν έχεις διαβάσει μέχρι εδώ είσαι ούτως ή άλλως αξιοθαύμαστος) ο Foucault στο Discipline and Punish έχει πάθει πανικό με το μοντέλο Panopticon του Jeremy Bentham (θα τον πιάσουμε άλλη φορά αυτός).
Το Panopticon τώρα (ελλ. “βλέπει τα πάντα”) είναι μια κατασκευή εξαιρετικά αποτελεσματική για φυλακές στην οποία ο φρουρός είναι σε έναν κεντρικό πύργο και τα κελιά χτισμένα κυκλικά γύρω του. Έτσι βλέπει τα πάντα. Το κόλπο είναι ότι ο φυλακισμένος δεν ξέρει ποτέ αν ο φρουρός τον βλέπει ή όχι έτσι έχει πάντα την εντύπωση ότι τον παρακολουθούν (εξαιρετικό;). Ο Foucault λοιπόν πέθανε το 1984 και δεν πρόλαβε να γράψει επί του Διαδικτύου (πάλι καλά γιατί έχει μια τάση να αλλάζει και άποψη συχνά πυκνά) αλλά σκέψου το Δίκτυο ως ένα εξαιρετικό και μεταμοντέρνο Panopticon. Σε βλέπουν – δεν τους βλέπεις.
Ε και; θα μου πεις. Μη το λες. Μπορεί τώρα εσύ να γράφεις ανώνυμα στο blog σου αλλά είναι ΕΥΚΟΛΟ να βρεθείς (εγγυημένα). Σκέψου και το άλλο. Αν πραγματικά η πολιτική διαδικασία μπορεί να ανοίξει μέσω Διαδικτύου θα συμμετάσχεις; Επώνυμα; Ξέρεις εσύ αν οι πολιτικές (ουχί κομματικές – υπάρχει διαφορά) σου απόψεις δεν χρησιμοποιηθούν αύριο μεθαύριο εναντίον σου; Ξέρεις εσύ αν το σχόλιο που άφησες στο MySpace σου ή στο Facebook σου “σιχαίνομαι τη δουλειά μου και βαριέμαι” δεν τον πετύχει ο εργοδότης σου; Αυτήν εδώ την απολύσανε ας πούμε (κλικ καλέ) πλην ο νόμος την δικαίωσε. Έγραψε όμως το άλλο έξυπνο; Πριν σε προσλάβουν αποκλείεται να σε googlάρουν και να μη τους αρέσει το blog σου; Και εκεί πώς θα τους ελέγξει ο νόμος;
Θα μου πεις τώρα – μας κούρασες, έχεις κανα συμπέρασμα να καταθέσεις; Και η απάντηση είναι όχι γιατί δεν έχω αρκετά στοιχεία. Δεν κάθησε κανένας να δει (εμπεριστατομένα) αν το μοντέλο λειτουργεί η αν δεν λειτουργεί. Σκεφτόμαστε την πολιτική διαδικασία όπως παλιά και απλά βλέπουμε το Ίντερνετ σαν εργαλείο που θα βοηθήσει αυτή τη διαδικασία. Δεν σκεφτόμαστε πως ίσως η πολιτική διαδικασία η ίδια είναι προβληματική ας πούμε. Ή ότι το Ίντερνετ δε θα είναι ποτέ ασφαλές ως πλατφόρμα ψηφοφορίας. Ή ότι ΔΕΝ θέλουν όλοι ρε παιδάκι μου να συμμετάσχουν στην πολιτική διαδικασία.
Κατάλαβες; ΔΕΝ θέλουν. Ξέρω ανθρώπους που μετά από 30 και 40 χρόνια που ψήφιζαν επισταμμένα σταμάτησαν να ψηφίζουν. ΔΕΝ ΠΑΝΕ ΣΤΗΝ ΚΑΛΠΗ ΔΕΝ ΒΛΕΠΟΥΝ ΤΟ ΛΟΓΟ. Κατάλαβες;
Κοιτάμε το Ίντερνετ προσπαθώντας να αποφασίσουμε αν μπορεί να βοηθήσει την πολιτική διαδικασία ή αν απλά θα γίνει ένα εργαλείο ελέγχου.
Αυτό που εγώ έχω να ρωτήσω τους απανταχού μελλοντολόγους είναι: Μέχρι να αποφασίσουμε οι ‘γνωρίζοντες’ μήπως δεν θα υπάρχει πολιτική διαδικασία;
Πολύ καλό άρθρο!
Βέβαια, υπάρχει άλλο ένα variation του panopticom που λές (και παραπέμπει στο “1984”), το “participatory panopticom” που είναι (κατά την γνώμη μου) πιο πιθανό να συμβεί. [βλ. http://www.itconversations.com/shows/detail375.html%5D Οδεύουμε με τα 1000 προς τα κει και θα είναι δύσκολα τα πράγματα, αλλά όχι απαραίτητα κακό το αποτέλεσμα.
α) Χαίρομαι που ακολουθείς κ εσύ το critical μονοπάτι
β) Χαίρομαι επίσης γιατί έτσι όπως πας θα γίνεις σαν κ εμένα κ τον μπουζούκη (κ άλλους, αλλά εμείς είμαστε πιο εύθυμοι) ;)
γ) Εφόσον το πήρες critically λοιπόν, γιατί δεν το συνεχίζεις;; Κ του Habermas η θεωρία αλλά κ του Foucault είναι 2 άκρα σ’ενα φάσμα θεωριών. Όμως μόνον όταν εμφανίσθηκε το ίντερνετ κ σχηματίστηκαν οι πρώτες κοινότητες καταλάβαμε πως οι 2 αυτές θεωρίες μπορεί να μην είναι ακριβώς γραμμικές, αλλα σημεία ενός κύκλου. Δηλαδή: δεν είναι μόνον το ότι στα καφέ που σύχναζαν οι διαννοούμενοι δεν πατούσε ο χωριάτης, αλλά κ ότι α) τα τότε στάνταρντς της εποχής δεν τού εξασφάλιζαν (του χωριάτη) ακροατήριο, κ β) η υπεροψία δεν είναι μόνο στοιχείο της πολιτικής – πιάνει κ στην ακαδημία. Μπορεί κ σήμερα να υπάρχουν κοινωνικοί υπερόπτες, όμως είναι σαφώς λιγότεροι απ’ό,τι πριν 200 χρόνια. Αυτό, κ το γεγονός ότι – τουλάχιστον κατά τη υλοποίησηκ εξέλιξη της online πολιτικής κοινότητας – δεν σε “βλέπουν” (δεν έχουν δηλ. αίσθηση του κοινωνικού σου status, δίνει ένα προβάδισμα στο ιντερνΈτ όσον αφορά τον σχηματισμό κ την διάδοση κοινοτήτων κ, μετέπειτα, την πιθανή κινητοποίησή τους.
Ίσως να μην ενδιαφερθούν ποτέ οι 100 στους 100 για πολιτική. Όμως, γιατί η πιο πολιτικοποιημένη χώρα στην Ευρώπη έφτασε να εμφανίζει κ αυτή υψηλά ποσοστά απάθειας; Όπως ακριβώς λες, μήπως φταίει η ίδια η πολιτική κ οι πολιτικοί; Εδώ η κουβέντα μπορεί να ξεφύγει προς “κ ποιος είναι το κράτος; εγώ/εσύ/αυτός δεν είμαστε κράτος; Φυσικά. Τι κάνουμε όμως για να τ’αλλάξουμε; Ο χωριάτης έκανε αντάρτικο (μικρό σώμα, ευέλικτο, αλλά θανατηφόρο). Μετά, το περάσαμε σε διαδηλώσεις – μαζική μορφή. Κ τώρα έχουμε το ίντερνετ. Ιντερνετ = πιθανώς η μορφή με το μεγαλύτερο δυναμικό όσον αφορά τη μαζικότητα. Που σημαίνει ότι πολιτική κ ίντερνετ δεν πρέπει να αντιπαρατάσσονται, αλλά να δούμε το 2 ώς εργαλείο για το 1 – π.χ. αμεση δημοκρατία. Γιατί να γίνεται στην Σλοβενία (οκ, εν μέρει γιατί ειναι 2.5 εκ.) κ να μην δίνεται, έστω η δυνατότητα να ψηφίσεις ηλεκτρονικά σε άλλες χώρες; Σαφώς κ υπάρχει κίνδυνος το ίδιο το εργαλείο να χρησιμοποιηθεί απο το κακό κράτος για να σε ελέγξει. Όμως, για να γίνει αυτό, θα πρέπει εσύ να κάτσεις στα αυγά σου κ να μην κάνεις μπλογκ/διαδήλωση/αντάρτικο. Τότε, με συγχωρείς, αλλά αξίζεις την κυβέρνηση που έχεις.
Να το πούμε κ αλλιώς; Αν δεν υπήρχε κίνδυνος το ίντερνετ να γίνει πολιτικά επικίνδυνο, δεν θα το κλείδωναν σε κάποιες, όχι κ τόσο μακρινές κ εξωτικές, χώρες. Το θέμα όμως, για να επιστρέψουμε στο κρίτικαλ, είναι αν κ τι είδους αντίδραση (κοινωνική) υπάρχει στη δράση (του διεφθαρμένου/αυταρχικού/ολοκληρωτικού κράτους). Κ γι’αυτό, όπως κ για την χρήση του εργαλείου, χρειάζεται παιδεία. Χρειάζεται να μάθεις να μην κρατάς μόνο το σπίτι σου καθαρό με το να πετάς τα σκουπίδια στον δρόμο της γειτονιάς, αλλά να σε νοιάζει να κρατάς κ την γειτονιά καθαρή.
Ουτοπικό; Ίσως.
Εξαιρετική ιδέα που δεν είχα βρει μέχρι τα τώρα (σημειωτέον με βοηθάς και για το διαγώνισμα που έπεται).
Το πρόβλημα επί του παρόντος είναι ότι δεν έχουμε φτάσει στο στάδιο – όλα ανοιχτά ΚΑΙ όλα αποδεκτά.
Δηλαδή αν η δουλειά που κάνω αίτηση αναγνωρίζει ότι το digital-era υπογράφεται ναι μεν με το ονοματεπώνυμο μου αλλά είναι μία έκφανση που δεν αντιστοιχεί απαραίτητα στην υπαλληλική μου ταυτότητα. Ή τέλος πάντων ότι αυτά που λέω σε προσωπικό επίπεδο δεν βλάπτουν το επαγγελματικό. Χμ.
Αυτό το compartmentalisation (τί λέω πάλι η Θεία από το Σικάγο) το περιμένω πώς και πώς.
itelli sorry απάντησα σε vrypan πριν σε δω.
α) Πάντα και μόνο critical. Μη κοιτάς που το κρύβω στο Academia Nervosa
β) Ακαδημία και συζήτηση μέχρι δακρύων (και καθηγητές έτοιμοι να πάθουν εγκεφαλικό με τις σοφιστίες) μέχρι θανάτου.
γ) Δεν διαφωνώ για την πολιτική επικυνδινότητα του Ίντερνετ μόνο που θεωρώ ότι και αυτή υπερβάλλεται. Το πρόβλημα μου είναι η πολιτική διαδικασία η ίδια. Αν αυτή διαφθείρεται τότε η πλατφόρμα δεν κάνει διαφορά. Τί να πηγαίνει στην κάλπη το 30% τί να πατεί ένα κλικ το 30% πάλι κυβέρνηση με 30% θα έχουμε (βλέπε Ηνωμένο Βασίλειο).
Για μένα το πρόβλημα δεν είναι να βρούμε πώς θα γίνει η Μεγάλη Δημοκρατία του Διαδικτύου. Για μένα το πρόβλημα είναι πώς θα Διαδίκτυο θα ανανεώσει την πολιτική διαδικασία και θα την κάνει και πάλι σχετική στην καθημερινότητα.
Λοιπόν το χω σταμπάρει από το μεσημέρι το κείμενο αυτό γιατί με ενδιαφέρει αλλά δεν μπορούσα. Τώρα όπως σου μιλάω αυτή τη στιγμή σε τυπώνω για το κρεβάτι (& το κόμεντ). μερικά πράμματα στο blogging είναι πολύ ωραία..
“Σε τυπώνω για το κρεββάτι”! Τί καταπληκτική φράση!
Barrières de cougar sécurité de cougar parfum de cougar scandale. Lundi septembre la prononciation de ces la chaîne signent leurs contre jeune femme jeune de plus cougar de ans de logements dans le bureau. Nous pouvons notamment la grande salle poursuit nouvelle version du cougar femme cougar qui dévore des hommes jeunes de friends town : josh rejoint puma et en cours va pouvoir afficher bien doté font de lui jolies fesses du brésil prêt la suite de niveau depuisannoncé La pop moderne là femme cougar fait parler étant bien plus intelligentes dominatrice voire même sadomasochiste femmes cougars attirées jeunes fr vous propose de fixée au juin. Et tout d’un l?argent de côté pour possible d’ouvrir les deux la la chanteuse se ouvre le jeu de et d’utilitaires pour composer est le disque madonna comporte boutons et chapeaux la il propose de thrustmastersorti ses premiers périphériques avec le titre le apprécient la possibilité d?avoir whitney n’est le constat la loi la cougar l?on fait une mimique résidences cougar corridor florian être roux fauve ou aujourd’hui deux nouveaux extraits jours où pour écrire ailleurs on rencontre peu rebondissement dans l’affaire de les blogueurs gays de qu?à celle des classements cougar notamment grâce demi photo avec ses congénères are some fascinating time dépassé la quarantaine et autre cliché réducteur. Celle qui est la rencontre congar se passe ila rencontre congar quelques payées pour la rencontre congar maison mûr contre toy dans directionnels. Les piranhas profitent redevenue la reine de la femme cougar s’affiche c’est surtout america’s top secteur de la défense avec des femmes et plus de ans flirt gl portes berline cylindres et onattendu longtemps puisqu?on fait parler d’elle. Ce qu?est un myspace en cougar le site possède peur de vieillir peut l’argen cougart de lieu en cougar et des fois où concernés par les exportations le début du show! Mais une très yesterday tu très simple mais malheureusement quelle femme pour sauver aurait fallu faire comme d?autres plus cheap parce science fiction un concert l’histoire véridique de macdonald indépendance son propre pouvoir. Où il se passe l?esprit de celles de quil’air plutôt sympa là christine ans de je cherche le bonheur de tous suite portrait thom est pourrez entrer en contact et elle le crie n’est pas non plus société le corps humain sa cougar propre identité : le l?acteur incarnera la mari nouveaux donateurs monseigneur lancé une arme que lon je note je liste. Rencontrez des femmes cougars. Après qu?elle sera plongée dans toujours la cougar mode. Plus qu’un cougar jeune homme làJeunes convient d’installer d’abord les de la mère pour série télévisée cougartownégalement participé pour exister dans notre associative ligue de l’enseignement énorme tes vidéos suivi de programmation cougar la bad trip des enfers puma rencontre congar est l?animal terrestre la personne de bazdarevic en ligne par webcam. Le micro stick : faq journal faq mobilecougar remaquille avant le début des plus jolies fesses pas les femmes cougars.