Έλληνας ή Χριστιανός; Εθνικές ταυτότητες και άλλα παραμύθια.

Όταν ήμουν αρκετά μικρή γνώρισα έναν παππού που μιλούσε Τούρκικα, πολύ σπαστά Ελληνικά και βαριά Κρητικά. Από πολύ μικρός στην Τουρκία, με το έτσι θέλω μεταφερμένος από την πατρίδα του την Κρήτη. ‘Ημουν πολύ μικρή τότε για να εμπλακώ στη συζήτηση αλλά η μαμά Δέσποινα τον ρώτησε αν ήταν Έλληνας.

– Κρητικός είμαι, απάντησε.

Θυμήθηκα πολύ έντονα εκείνο τον Κρητικό μουσουλμάνο που αναστέναζε για τον μιναρέ του χωριού του στην Κρήτη αυτές τις μέρες.

Διαβάζω το εξαιρετικό Salonica του Mazower και έχω φτάσει στο σημείο που ο άνθρωπος εξηγεί τα απλά – ότι πριν από κάποια χρόνια οι έννοιες Έλληνας/ Τούρκος/ Βούλγαρος πολύ απλά δεν υπήρχαν. Οι πολίτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αυτοπροσδιορίζονταν ως Χριστιανοί/ Μουσουλμάνοι/ Εβραίοι κλπ – όπως ακριβώς τους έβλεπε και η Πόρτα  (Porte – η Πύλη καλέ! ευχαριστώ Ελπίδα για το σχόλιο)

Ο λαός καπελώθηκε και οδηγήθηκε στον εθνικιστικό παροξυσμό μεταξύ άλλων και από διάφορους βολεμένους διανοούμενους του εξωτερικού (πολλά τα παραδείγματα), από εξυπνάκηδες γεωκτήμονες και από τους χειρισμούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου – υπεραπλουστεύω αλλά για την ανάλυση διαβάστε το βιβλίο.

Το καλύτερο μου σημείο είναι εκεί που εξηγεί πώς η σύγχρονη Ελληνική ταυτότητα επηρεάστηκε κυρίως από την ρομαντική θεώριση της Ανατολής από τους Ευρωπαίους και κυρίως τους Γερμανούς – εξισώνοντας την Ελλάδα με την αρχαιότητα και αδιαφορώντας για την οποιαδήποτε ενδιάμεση ιστορία.

Για κάτι τέτοια λέγεται πως αν δεν ξέρεις την ιστορία σου είσαι καταδικασμένος να την επαναλαμβάνεις. Προσωπικά νομίζω ότι σίγουρα είσαι καταδικασμένος να μην καταλαβαίνεις τί συμβαίνει γύρω σου.