Πολιτική στην ψηφιακή εποχή

Δημοσιεύτηκε στα Αγγλικά στο Ovi Magazine

Όλα άρχισαν όταν – όπως συνηθίζεται κάθε καλοκαίρι στην Ελλάδα – τα μισά δάση πήραν φωτιά με καταστρεπτικά αποτελέσματα. Οι ζωηροί Έλληνες (κανένας δεν ξέρει ποιοι ακριβώς) άρχισαν να στέλνουν e-mails σε υπουργεία, πολιτικά κόμματα και άλλες αρχές απαιτώντας την πλήρη αναδάσωση των καμμένων περιοχών. Πρόκειται για ένα ισορροπημένο κείμενο, που αναγνωρίζει τα λάθη από τις κυβερνήσεις, τις αρχές και τους πολίτες εξίσου και που ζητά συνεργασία και κατανόηση για να αντιστραφεί η κατάσταση.

Η μικρή διαμάχη συνέβη όταν διάφοροι αποστολείς έλαβαν το ακόλουθο μήνυμα από το γραφείο Τύπου του Συνασπισμού

Your message
To: [… ] SYN-Grafeio Typou
Subject: Φτάνει
Sent: Thu, 5 Jul 2007 12:16:41 +0300
was deleted without being read on Thu, 5 Jul 2007 12:39:42 +0300

Το μήνυμα «διαγράφηκε χωρίς να αναγνωστεί» εξόργισε ορισμένους από τους αποστολείς. Η κύρια διαμαρτυρία τους ήταν ότι δεν δόθηκε σημασία στο μήνυμα από ένα κόμμα που είναι γνωστό για μια πολιτική φιλική στο περιβάλλον και την θέση του κοντά στον πολίτη. Άλλωστε το ρητό του Συνασπισμού είναι «της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας».

Ένας από τους έλληνες bloggers που έλαβαν αυτό το μήνυμα διαγραφής ήταν ο telson. Κυκλοφόρησε αμέσως την ενόχληση του μέσω e-mail, γράφοντας ότι “ένα σοβαρό πολιτικό κόμμα δεν πρέπει να σβήνει ούτε μία γραμμή από τους πολίτες. Θα έπρεπε να απαντάνε σύμφωνα με την πολιτική τους ατζέντα σε κάθε έναν από εμάς».

Δεν χρειάζεται βέβαια να εξηγήσω με λεπτομέρειες σε ανθρώπους που διαβάζουν ένα ηλεκτρονικό περιοδικό – πώς το παράπονο του telson κυκλοφόρησε σύντομα από e-mail σε e-mail. Η Μαρία Βλαδιμίροβιτς του Γραφείου Τύπου του Συνασπισμού μου είπε ότι την ενόχλησε η κριτική εφόσον απευθύνεται σε ένα κόμμα που έχει κάνει τις περιβαλλοντικές του ευαισθησίες ξεκάθαρες. Μου είπε ότι είναι άδικο να μπαίνει ο Συνασπισμός στην ίδια μοίρα με μεγάλα υπουργεία. Ενώ είναι πολύ ευχαριστημένη που το θέμα λαμβάνει τέτοια δημοσιότητα την απογοήτευσε ότι οι απόψεις του κόμματος και η υποστήριξη του σε οικολογικά ζητήματα δεν αναγνωρίζονται.

Ναι, αλλά γιατί διαγράφονται τα e-mail; Η Μαρία μου είπε ότι έχουν λάβει εκατοντάδες τέτοια μηνύματα ήδη, όλα ακριβώς τα ίδια. Από ένα σημείο και έπειτα άρχισαν να τα διαγράφουν, αναγνωρίζοντας το περιεχόμενο από τον τίτλο.

Είναι αυτό μεμπτό; Σίγουρα όχι. Το Γραφείο Τύπου έλαβε το μήνυμα, το κόμμα έλαβε το μήνυμα και ξέρουν την κατάσταση. Το πρόβλημα δεν είναι ότι το διέγραψαν. Το πρόβλημα είναι ότι αυτόματα ειδοποιούν τον αποστολέα για τη διαγραφή και το ότι κανένας δεν διάβασε το μήνυμα. Για έναν μοναχικό αποστολέα μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή του δεν έχει σημασία ότι πρόκειται για μαζική αποστολή και μάλλον έχει παραληφθεί εκατοντάδες φορές ήδη. Ο αποστολές θέλει να δει ότι η άποψη του μετράει για το κόμμα. Η αποστολή ενός αυτοματοποιημένου μηνύματος διαγραφής είναι απλά κακές δημόσιες σχέσεις. Δεν θα μπορούσατε να έχετε ένα αυτοματοποιημένο μήνυμα απάντησης εκεί, ρώτησα τη Μαρία, αλλά δεν πιστεύει ότι είναι απαραίτητο.

Η πίστη ότι ο μηχανισμός δημοσιότητας του Συνασπισμού και τα δελτία τύπου θα διατηρήσουν την εικόνα του κόμματος ως οικολογικά σκεπτόμενο απλά χάνει το νόημα των σύγχρονων τάσεων της πολιτικής. Οι πολίτες ενημερώνονται όλο και περισσότερο από ανεξάρτητα Μέσα και σε έναν κόσμο που το Πολιτικό Μήνυμα είναι εξαιρετικά σημαντικό δεν δύναται να κυκλοφορεί το λάθος πράγμα.

Θα ήταν εύκολο να γραφτεί γρήγορα ένα κείμενο που θα εξηγούσε τις θέσεις του κόμματος επί του περιβάλλοντος ή του θέματος της αναδάσωσης και να αποστέλλεται αυτόματα σε κάθε e-mail διαμαρτυρίας. Το ότι αυτό δεν έγινε επιδεικνύει απουσία κατανόησης των νέων τρόπων που οι πολίτες επικοινωνούν τις απόψεις τους στα κόμματα και έρχονται σε επαφή με την πολιτική διαδικασία.

Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το ότι αυτά τα e-mails θα μπορούσαν να έχουν τυπωθεί, μετρηθεί και χρησιμοποιηθεί σε κοινοβουλευτικές ή υπουργικές ερωτήσεις. Πόσο πιο εντυπωσιακή θα ήταν αυτή η ερώτηση αν κάποιος βουλευτής μπορούσε να δώσει επακριβή αριθμό πολιτών που διαμαρτηρήθηκαν; Πόσοι άνθρωποι θα έβλεπαν θετικά τον Συνασπισμό αν κάποιο δελτίο τύπου απαριθμούσε τα e-mails;

Ο Συνασπισμός φυσικά δεν είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος σε αυτή την ιστορία και έχει πράγματι καλό ιστορικό σε θέσεις επί του περιβάλλοντος. Αυτό που του λείπει είναι ανταπόκριση και κατανόηση για τους νέους τρόπους επικοινωνίας που χρησιμοποιούν οι πολίτες. Το να σταλεί ένα αυτοματοποιημένο μήνυμα με απαντήσεις δεν κοστίζει τίποτα. Το να τυπωθεί ο τίτλος «Κόμμα σβήνει τις απόψεις των ψηφοφόρων» μπορεί να κοστίσει πολλά.